In 2016 is de NMZH meer dan voorheen in beroep gegaan tegen ontheffingen voor de afschot van dieren, vooral van vogels. Het aantal beroepsprocedures wat wij zijn gestart was voor ons reden om nog eens preciezer te kijken naar de aanleiding en de inhoud van de vele ontheffingen. Per slot wil de NMZH vroegtijdig meedenken om onnodige procedures te voorkomen en dat geldt natuurlijk ook voor het faunabeheer in Zuid-Holland.
In Nederland zijn planten- en dierensoorten beschermd via de Flora- en faunawet. Deze wet beschermt alle vogelsoorten die van nature in Nederland in het wild voorkomen en verbiedt handelingen die de flora en fauna aantasten. In sommige situaties kan hiervan afgeweken worden, dan is een ontheffing van de wet nodig. Dit geldt bijvoorbeeld voor de jacht. De provincie Zuid-Holland geeft de ontheffingen hiervoor af aan de faunabeheereenheid. Jacht onder strikte voorwaarden kan nodig zijn en is dus voor de NMZH niet per definitie een omstreden middel mits het goed wordt toegepast.
Maar waarom dan die toename in het aantal procedure vanuit de NMZH. In de ontheffingen die wij nog een keer kritisch hebben beoordeeld zien we een aantal trends. Om tot afschot over te gaan is de relatie met de veroorzaakte schade in het agrarisch gebied essentieel. Echter bij een aantal ontheffingen hebben wij vastgesteld dat de schade zeer beperkt is en of zelfs zeer incidenteel en niet in verhouding staat tot de afgegeven ontheffing. Ook moet gekeken worden naar de totale populatie in relatie tot de afschot. Voor diverse soorten is de afname van de populatie groter dan landelijk en leidt verder afschot tot nog een grotere achteruitgang van de populatie. We stellen vast dat het Faunabeheer hier onvoldoende aandacht aanbesteedt. Er wordt niet gekeken naar alternatieven voor afschot laat staan met pilots ervaring opgedaan met een meer vriendelijke manier van verjagen zoals met de Agrilaser van de Bird Control Group. Ontheffingen worden zo met een zeer beperkte blik afgegeven. De ontheffingen worden voorzien van vergaande mogelijkheden. Afschot voor zonsopkomst en na zonsondergang. Dit is in strijd met de Vogelrichtlijn. Verstoring van winterrust bij soorten waar Nederland een internationale verantwoordelijk voor heeft. Maar ook afschot in het weidevogelbroedseizoen. Met grote gevolgen voor de populatieontwikkeling van de weidevogels in Zuid-Holland. Soms worden zelfs lokvogels gebruikt en dan begint faunabeheer tot wel veel op plezier jacht te lijken. In de Flora en Faunawet is geregeld dat de ontheffing niet verder mag strekken dan noodzakelijk is. Maar bij het faunabeheer in Zuid-Holland plaatsen wij daar dus grote vraagtekens bij.
Hoe nu verder? Wij hebben het Faunabeheer in Zuid-Holland uitgenodigd voor een gesprek om onze bevindingen te delen en te kijken of wij tot gezamenlijke verbeteringen kunnen komen. Het Faunbeheer wil niet in gaan op ons verzoek. Wel zijn wij uitgenodigd om in het kader van de wet Natuurbescherming een bestuurslid te leveren voor het faunabeheer. Maar hier zijn wij niet op ingegaan omdat de NMZH de meest waardevolle bijdrage op afstand kan leveren door het faunabeheer kritisch te volgen en met voorstellen voor verbetering te komen.
Maar dan is een dialoog wel noodzakelijk en die komt maar moeizaam tot stand.
Voor de Smient en Ekster zijn de ontheffingen inmiddels ingetrokken en loopt er nu nog een beroepsprocedure voor de ontheffing afschot Roeken.
Hieronder vindt u een overzicht van het gemiddeld aantal dieren dat jaarlijks wordt afgeschoten in de provincie Zuid-Holland voor een aantal soorten:
N.B. Naast bovenstaande soorten mag er zonder ontheffing gejaagd worden op de volgende soorten:
- Wilde eend: van 15 augustus tot en met 31 januari;
- Haas: van 15 oktober tot en met 31 december;
- Fazantenhen: van 15 oktober tot en met 31 december;
- Fazantenhaan: van 15 oktober tot en met 31 januari;
- Houtduif: van 15 oktober tot en met 31 januari;
- Konijn: van 15 augustus tot en met 31 januari;
Van deze soorten zijn geen gegevens over het afschot bij de NMZH bekend.
Het faunabeheer in Zuid-Holland vraagt anno 2022 nog veel zorg. Ieder jaar hebben wij nu nog wel één of meerdere procedures lopen. Het faunabeheer is nog niet op het niveau wat wij graag willen bereiken. Er blijft dus werk aan de winkel.