‘De haven is eigenlijk een heel stille plek waar de natuur zich kan ontwikkelen’
Bij alles wat de Rotterdamse haven doet, kijken kritische milieuorganisaties als de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland mee. Lastig? Nou nee, het is juist goed, zeggen Alice Krekt van Deltalinqs en Eric van der Schans van het Havenbedrijf. Zelfs al zijn ze het niet altijd eens.
Wat is jullie relatie met NMZH?
Eric van der Schans: “NMZH volgt het doen en laten en ontwikkelingen van de haven kritisch. We komen elkaar regelmatig tegen aan verschillende vergadertafels. Ik heb veel waardering voor wat natuurorganisaties als NMZH doen en wat ze ons te bieden hebben. Ze zijn een belangrijke bron voor wat leeft in de samenleving en wat we zouden kunnen verbeteren.”
Alice Krekt: “De directeur van NMZH, Alex Ouwehand, zit ook aan de klimaattafel. Hij denkt actief mee en geeft waar nodig tegengas. NMZH was onder meer betrokken bij het opstellen van het plan om het gebied te verduurzamen en helpt nu met de uitvoering.”
Hoe lastig is het dat milieuclubs continu meekijken?
Alice: “Met NMZH heb ik dat nooit als lastig ervaren. Ze hebben een waardevolle invalshoek, juist omdat ze iets buiten het cluster staan. Ze zoeken oplossingen en willen de brug slaan tussen de verschillende belangen in de maatschappij. Ik vind dat heel prettig.”
Eric: “Milieuorganisaties zijn vaak de vooruitgeschoven post van ontwikkelingen in de samenleving. Het is goed om daarvan op de hoogte te zijn. Wel is het soms superingewikkeld hoe we met die signalen om moeten gaan. Dát vind ik eerder lastig dan dat ik de milieuorganisaties lastig vind. En nee, we zijn het zeker niet altijd eens. Wij hebben ook de verantwoordelijkheid om verschillende belangen met elkaar te wegen. Maar vaak komen we wel tot een vergelijk.”
Hoe doet Rotterdam het in vergelijking tot andere wereldhavens?
Alice: “Rotterdam is heel groot met vijf raffinaderijen, dertig chemiebedrijven en veel transport voor heel Europa. Dat maakt het havengebied tot een van de grootste CO2 uitstoters. Volgens de nieuwe technieken zijn fabrieken wel schoon, maar nog niet klimaatneutraal.
Het is ook wel een dilemma, zowel qua fysieke ruimte als qua milieu. Je wilt soms nieuwe, schonere bedrijven bouwen of ontwikkelen, maar dan staat het oude er nog. Hoe we daarmee om moeten gaan, is lastig.”
Eric: “NMZH heeft onderzoek gedaan naar hoe Rotterdam het doet. De uitkomst: op een heleboel fronten doen we het best goed. Maar we zijn ook een groot haven- en industrieel complex, dus in absolute getallen hebben we ook veel impact. Overigens is het niet zo dat wij mijlen vooruitlopen op alle dossiers en op andere havens, ook daar gebeuren heel goede dingen. Maar ik ben wel echt trots op wat hier aan plannen en ambities is bedacht en uitgevoerd.”
Wat is in de afgelopen jaren bereikt?
Alice: “Het klimaatakkoord. Het NMZH heeft hierin een grote rol vervuld. Toen we vijf jaar geleden begonnen, was het vooral een moetje. Inmiddels willen bedrijven ook echt, ze zien dat zij hierin een belangrijke rol hebben. Heel mooi dat in de loop van het proces een positieve vibe is ontstaan: We gaan hier gewoon voor met elkaar. Daar ben ik blij mee, ik heb er hard aan gewerkt om dat voor elkaar te krijgen.”
Eric: “Ik ben supertrots op wat is bereikt qua energietransitie, wat we hebben gedaan en doen om de EU-doelen in Rotterdam te realiseren. Maar ook op wat we doen in de combinatie haven en natuur, bijvoorbeeld op Maasvlakte 2 waar we verschillende habitats een plek proberen te bieden. De haven is gek genoeg eigenlijk een heel stille plek voor de natuur om zich te ontwikkelen. Soms gaat dat ook geheel buiten ons om. Zoals de groep zeehonden die het Beereiland bij Hoek van Holland heeft verkozen tot favoriete verblijfplek.”
Wat zijn initiatieven?
Eric: “Veel hangt samen met de energietransitie. Soms heeft dat een meervoudig effect, zoals de walstroominstallatie voor de zeevaart die de komende jaren gerealiseerd gaat worden. De voordelen: wanneer er groene stroom wordt ingezet, is dat goed voor het klimaat. Daarnaast is er minder emissie uit de schoorstenen van de zeeschepen én wordt het stiller in de haven als er geen generators meer op de schepen draaien.
Ik ben verder trots op de hele keten van waterstof die we in en rond Rotterdam aan het organiseren zijn. In en rond de haven maar ook verder, zodat de industrie de transitie naar schonere energie kan maken.”
Alice: “Belangrijk is ook de grondstoffentransitie. Duidelijk is dat olie er uit moet. Hoe, dat moeten we echt nog bedenken, daar zijn we nu mee bezig. Het is best ingewikkeld, plastic zit overal. Het is ook gewoon heel praktisch materiaal. Neem het plastic om komkommers. Het is plastic, maar het zorgt er wél voor dat de komkommer langer houdbaar is en gaat dus voedselverspilling tegen.”
Over vijftig jaar NMZH
Eric: “Mijn felicitaties! Ik hoop dat de organisatie ook komende vijftig jaar een belangrijke rol blijft spelen in Zuid-Holland.”
Alice: “Vijftig jaar is een belangrijke mijlpaal voor een federatie die met zijn tijd mee gaat en staat voor de natuur en de leefomgeving. Het mooie van NMZH: zij kijken ook naar andere belangen en hoe je die bij elkaar brengt. Dan kom je dus ergens.”
Alice Krekt is programmadirecteur bij Deltalinqs, de ondernemersvereniging van meer dan 95 procent van alle logistieke, haven- en industriële bedrijven in het Rotterdamse havengebied. Verder is Alice voorzitter van de klimaattafel Industrie en Haven van Industriecluster Rotterdam-Moerdijk.
Eric van der Schans is directeur Environmental Management bij het Havenbedrijf Rotterdam. Hij woont in Leiden en vindt het, zegt hij, geweldig om in het weekend hard te lopen in de natuur.
Nieuwe wildernis in Rotterdamse haven
Er komt een nieuwe film van de makers van de Nieuwe wildernis: Wild Port of Europa. De film is, aldus Eric van der Schans, een ode aan de bijzondere flora en fauna in de havens en industrieterreinen van Rotterdam en Moerdijk. Tegen alle verwachtingen in ontwikkelt de natuur zich hier minstens zo rijk – zo niet rijker – als in nationale parken. In de bioscoop vanaf november.