Wilma Berends: ‘Ik wil de wereld graag een stukje beter maken’
Wilma Berends, programmaleider Duurzaam wonen bij Natuur & Milieu, werkte in de jaren 90 vijf jaar bij NMZH. Een organisatie die, zegt ze, ‘trots kan zijn op haar geschiedenis’. “Het was een organisatie met veel lef. We waren niet bang voor grote belangen en issues, we deden dingen die relevant en spannend waren. En schuwden heilige huisjes niet.”
Wie is Wilma Berends?
“Ik ben 61 jaar, woon in Utrecht en ben bioloog. Na mijn afstuderen heb ik altijd gewerkt bij ngo’s (niet-gouvernementele organisaties, red.). Een bewuste keuze, ik vind maatschappelijke verandering en beweging heel relevant. Ik ben programmaleider Duurzaam wonen bij Natuur & Milieu en houd me bezig met onderwerpen als isolatie, zonnepanelen, warmtepompen, maar ook met natuur in en om het huis.”
Wat is je connectie met de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland?
“In de jaren negentig heb ik hier zo’n vijf jaar gewerkt. Destijds was Nico van Brussel directeur. Ik hield me bezig met luchtverontreiniging, industrie en haven. We deden veel met de provincie en bedrijven in Rotterdam Rijnmond.”
Wat is jouw mooiste herinnering aan projecten of activiteiten in vijftig jaar milieubeleid?
“Dan denk ik gelijk aan Shell, een groot bedrijf en een grote vervuiler. De raffinaderij in Rijnmond wilde een vergunning voor een heel grote investering die ook vervuiling zou veroorzaken. We zijn een juridische procedure gestart. Wat wel een beetje voelde als Calimero tegen de grote wereld. Maar het lukte: we wonnen! Dat hadden niet veel mensen verwacht, een kleine organisatie als NMZH die een groot bedrijf als Shell een draai om de oren gaf.”
“Shell heeft zich wel moeten verbijten, ging lobbyen bij de overheid. Daarop is een polderproces gestart om met elkaar goede afspraken te maken over die vervuiling. Dat was het mooie van deze overwinning. Het liet zien dat ook een kleine organisatie grote invloed kan hebben. Die manier van denken, dat polderen, is inmiddels normaal geworden, we doen dat inmiddels op allerlei vlakken. Kijk alleen maar naar het klimaatakkoord. We zien ook dat niet alles wat de industrie wil, nog gebeurt.”
Welke onderwerpen speelden nog meer?
“Een ander groot onderwerp was de uitbreiding van de Rotterdamse haven, wat zou leiden tot veel meer industrie. Een enorm complex en taai onderwerp, waarbij het ging over veel belangen. Wij namen deel aan het debat hierover; als je groeit, doe dat dan wel groen. Het was leuk dat het zo groot was, grote bedrijven, grote vervuilers. Het deed er enorm toe wat er gebeurde en niet gebeurde.”
Hoe zag de organisatie er destijds uit?
“De NMZH was een organisatie met veel lef. Het was hard werken. Er was altijd veel loos. We máákten ons ook druk, we wilden natuur en milieu verbeteren. We waren niet bang voor grote belangen en issues, maar deden wat we nodig vonden en kregen daar ook de ruimte voor.
De provincie stond er echt voor open, ze vonden dat ze beter werden van kritiek: hoe beter het debat, hoe beter het beleid. Er was veel ruimte voor heftige strategieën. Ook directeur Nico van Brussel gaf die ruimte. Dat maakte het heel leuk.”
“De NMZH viel erg op door standpunten en de manier van werken. Het was leuk om daar te werken. We deden dingen die relevant en spannend waren en schuwden heilige huisjes niet. De organisatie heeft veel bereikt en kan trots zijn op haar geschiedenis.”
Wat staat er nog op jouw verlanglijstje voor de natuur en het milieu in Zuid-Holland?
“Er ligt een mooi plan om de restwarmte uit de industrie te gebruiken voor het verwarmen van woningen in Zuid-Holland. Het investeringsbesluit hiervoor is genomen, er is nog wel discussie over de aanleg van de leiding. Ik gun Zuid-Holland die leiding. Want nu gaat er restwarmte door, in de toekomst is dat aardwarmte; warmte die je wint uit de bodem. Dat gun ik Zuid-Holland echt, dat dat een succes wordt. Dan kunnen in heel veel woningen de gasketels de deur uit.”
Wat inspireert jou?
“Idealisme. Ik wil heel graag de wereld een stukje beter maken, groener, schoner, een beter klimaat. De mensen die dat ook willen, zijn allemaal superleuke collega’s. Dat is de kracht van ngo’s; de samenwerking is heel goed. We slepen elkaar er doorheen.”
Duurzame tip: “Elke Nederlander zou drie stappen moeten zetten: minder vliegen, minder vlees eten én - voor wie een eigen huis heeft - de woning isoleren. Als we dat allemaal doen, dan wordt het een stuk beter!”